Trong làn sóng phát triển trí tuệ nhân tạo toàn cầu, Qwen3 – dòng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thế hệ mới của Alibaba Cloud – đã nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý. Không chỉ là bản nâng cấp vượt trội so với Qwen2.5, Qwen3 còn đặt ra những tiêu chuẩn mới về hiệu suất, khả năng đa nhiệm và hỗ trợ đa ngôn ngữ, sẵn sàng cạnh tranh trực tiếp với các ông lớn như OpenAI, Google Gemini hay Grok. Hãy cùng NodeX khám phá những cải tiến ấn tượng khiến Qwen3 trở thành một trong những LLM đáng chú ý nhất năm 2025.
Lịch sử và bối cảnh phát triển dòng Qwen
Sự hình thành của Tongyi Qwen
Tongyi Qwen (viết tắt là Qwen) là dòng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) do phòng nghiên cứu DAMO Academy của Alibaba phát triển, hướng tới việc cung cấp giải pháp AI toàn diện cho doanh nghiệp và nhà phát triển. Ban đầu, Qwen được ra mắt dưới dạng thử nghiệm vào tháng 4 năm 2023 và đến tháng 9 năm 2023 đã mở rộng công khai cho người dùng với nhiều kích thước mô hình đa dạng
Tháng 9 năm 2024, Alibaba chính thức giới thiệu Qwen2.5-Max tại Hội nghị Yunqi Computing, mang lại khả năng xử lý ngữ cảnh lên đến một triệu token, dẫn đầu về sức mạnh và khả năng ứng dụng cho các tác vụ đòi hỏi ngữ cảnh dài và phân tích sâu. Các biến thể Qwen2.5 cũng đã được cộng đồng đón nhận rộng rãi nhờ tính mở rộng, hiệu năng cao và độ linh hoạt trong tinh chỉnh (fine-tuning).
Giới thiệu Qwen3
Alibaba chính thức ra mắt Qwen3 vào ngày 29 tháng 4 năm 2025, dưới giấy phép Apache 2.0, cho phép doanh nghiệp và nhà phát triển tự do sử dụng, phân phối và tùy chỉnh. Sự kiện công bố diễn ra ngay sau khi DeepSeek – đối thủ nội địa – gây tiếng vang với mô hình R1, khiến Alibaba phải đẩy nhanh cuộc đua AI trong nước.
Qwen3 bao gồm tám biến thể với quy mô tham số từ 0.6B, 3B, 7B, 14B, 30B, 32B, 90B đến 235B, đáp ứng nhu cầu từ ứng dụng nhúng (edge) đến xử lý tác vụ phức tạp trên đám mây.
Những cải tiến nổi bật của Qwen3
Khả năng “Hybrid Thinking” – Suy nghĩ sâu, phản hồi nhanh
Một trong những điểm sáng của Qwen3 là chế độ “Hybrid Thinking” – cho phép mô hình chuyển đổi linh hoạt giữa hai trạng thái:
- Thinking Mode: Suy luận từng bước, phân tích sâu cho các tác vụ phức tạp như toán học, lập trình, giải quyết vấn đề logic.
- Non-Thinking Mode: Phản hồi nhanh, tiết kiệm tài nguyên cho các câu hỏi đơn giản, hội thoại thường nhật.
Việc tích hợp hai chế độ này trong cùng một mô hình giúp người dùng tối ưu hóa chi phí tính toán mà vẫn đảm bảo chất lượng đầu ra, phù hợp với nhiều kịch bản ứng dụng khác nhau.
Mở rộng đa ngôn ngữ – 119 ngôn ngữ và phương ngữ
Qwen3 được huấn luyện trên 36 nghìn tỷ tokens, bao phủ 119 ngôn ngữ và phương ngữ – gấp ba lần so với Qwen2.5. Từ các ngôn ngữ lớn như tiếng Anh, Trung, Tây Ban Nha, Pháp, cho đến các ngôn ngữ hiếm và phương ngữ địa phương, Qwen3 đều thể hiện khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên xuất sắc. Điều này mở ra cánh cửa cho các ứng dụng AI toàn cầu, phục vụ cộng đồng đa dạng về văn hóa và ngôn ngữ.
Sức mạnh suy luận và lập trình vượt trội
Nhờ quá trình huấn luyện ba giai đoạn (broad language modeling, reasoning/coding, long-context comprehension), Qwen3 không chỉ hiểu ngôn ngữ mà còn có thể lập luận, giải toán, sinh mã code và xử lý các chuỗi hội thoại dài lên tới 128.000 tokens.
Kiến trúc Mixture-of-Experts – Hiệu quả và tiết kiệm
Các mô hình MoE của Qwen3 chỉ kích hoạt các “chuyên gia” phù hợp cho từng tác vụ, giúp giảm đáng kể chi phí tính toán mà vẫn duy trì hiệu suất cao. Đây là bước tiến lớn so với các mô hình dense truyền thống, đặc biệt phù hợp cho doanh nghiệp cần triển khai AI ở quy mô lớn mà vẫn tối ưu chi phí.
So sánh Qwen 3 với các đối thủ
Nếu nhìn vào hai bảng số liệu dưới, ta dễ dàng nhận thấy Qwen3 đã “lấn át” các đối thủ ở hầu hết các thử thách. Ghi 95.6 điểm tại ArenaHard, vượt mặt OpenAI-o1 (92.1) và Deepseek-R1 (93.2) – nơi đòi hỏi khả năng suy luận sâu – cũng như trên LiveCodeBench và CodeForces về khả năng lập trình.
Ngay cả khi thu nhỏ về quy mô, Qwen3-30 tỷ MoE và Qwen3-4 tỷ dense vẫn ghi điểm ấn tượng, vượt trội so với Deepseek-V3 hay GPT-4o.
Thậm chí trong các bài toán toán học AIME đầy hóc búa, Qwen3 duy trì tỉ lệ chính xác lên đến 85.7 điểm điểm, trong khi nhiều mô hình khác chỉ loanh quanh 70–80 điểm. Dù Gemini-2.5-Pro có lúc tỏa sáng ở AIME24 (92.0) và LiveBench (82.4), Qwen3 vẫn “phô diễn” sức mạnh đa ngôn ngữ ở MultiIF với 72.2
Điều này cho thấy Qwen3 không chỉ “cơ bắp” ở kích thước lớn mà còn rất “linh hoạt” và hiệu quả khi thu gọn, mang lại lựa chọn tối ưu cho cả các ứng dụng cần sức mạnh tối đa và các hệ thống giới hạn tài nguyên.
Ứng dụng thực tiễn và tích hợp
Qwen3 được triển khai trên Alibaba Cloud, Fireworks AI, Hyperbolic, đồng thời hỗ trợ OpenAI-compatible endpoints thông qua SGLang và vLLM frameworks, giúp nhà phát triển dễ dàng tích hợp vào hệ thống hiện có.
Với hỗ trợ Model Context Protocol (MCP) và công cụ Qwen-Agent mới, Qwen3 cho phép tạo agent tự động hóa tác vụ: từ chatbot hỗ trợ khách hàng, trợ lý ảo, đến agent xử lý giao dịch tài chính hay phân tích dữ liệu chuyên sâu.
Theo Alibaba, dòng Qwen hiện có hơn 90.000 khách hàng doanh nghiệp, bao gồm Xiaomi, Perfect World Games, và nhiều tập đoàn lớn, sử dụng cho AI assistants, tự động hóa nội dung, phân tích dữ liệu và sản xuất code tự động.
Xu hướng AI Trung Quốc
Trung Quốc đang chứng kiến “AI arms race” giữa Alibaba, Baidu, Tencent, ByteDance và startups như DeepSeek. Qwen3 là câu trả lời của Alibaba nhằm giữ vững vị thế dẫn đầu về mã nguồn mở.
Dựa trên nền tảng hybrid reasoning, Alibaba dự kiến tiếp tục mở rộng khả năng multimodal AI (xử lý hình ảnh, âm thanh), tối ưu cho on-device inference, và phát triển các ứng dụng AI tuỳ biến cho từng ngành như y tế, giáo dục, tài chính.
Với Qwen3, Alibaba không chỉ củng cố vị thế trong cuộc đua AI toàn cầu mà còn thúc đẩy hệ sinh thái AI mã nguồn mở, khuyến khích cộng đồng đóng góp và đổi mới. Sự thành công của Qwen3 sẽ mở đường cho các thế hệ mô hình tiếp theo, nơi tư duy kết hợp, khả năng mở rộng và tích hợp liền mạch với hệ thống doanh nghiệp trở thành tiêu chuẩn mới.
Kết luận
Sự ra mắt của Qwen3 với những cải tiến vượt trội không chỉ là một thành tựu công nghệ đáng nể của Alibaba Cloud, mà còn là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về tốc độ vũ bão của cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo. Những mô hình như Qwen3 đang ngày càng xóa nhòa ranh giới giữa khả năng của máy móc và tiềm năng ứng dụng trong thực tế, từ việc tối ưu hóa hoạt động nội bộ đến việc tạo ra những trải nghiệm khách hàng hoàn toàn mới.
Thách thức thực sự đối với các doanh nghiệp hiện nay là làm thế nào để nhận diện đúng cơ hội, tích hợp hiệu quả những công cụ AI tiên tiến này vào chiến lược kinh doanh và quy trình vận hành của mình. Không chỉ cần sự đầu tư về công nghệ mà còn cần sự đầu tư vào con người – trang bị kiến thức và kỹ năng để làm chủ AI.
Và nếu bạn đang tìm kiếm một lộ trình bài bản, tập trung vào ứng dụng thực tiễn để dẫn dắt doanh nghiệp của mình trong kỷ nguyên số, khóa học “Ứng dụng AI trong Doanh nghiệp” tại NodeX chính là nơi bạn có thể bắt đầu hành trình đó, giúp bạn tự tin khai phá và tận dụng sức mạnh biến đổi của trí tuệ nhân tạo.
Thông tin liên hệ:
- Trụ sở chính: Lux 6, Vinhomes Golden River, Số 2 Tôn Đức Thắng, Quận 1, HCM
- Văn phòng Hà Nội: Tòa nhà Charmvit, số 117 Trần Duy Hưng, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội.
- Văn phòng Đà Nẵng: 02B Lê Lợi, Hải Châu, Đà Nẵng.
- Điện thoại: 0908.993.022
- Email: ai@nodex.asia
- Fanpage: NodeX Asia
